در سال های اخیر، هزینه های فعالیتهای فن آوری اطلاعات در نتیجه پیچیده سازی تکنولوژیکی و استراتژی های بازارمحورتر به سرعت در حال افزایش است که زنجیره های ارزش شرکت ها را پیچیده تر می سازد. بسیاری از این هزینه ها به کالاها مربوط نبوده بلکه به مشتریان، بخشهای بازار و کانال های توزیع مرتبط می باشند. این مقاله نشان می دهد که شرکتها به دنبال تعیین قیمت تمام شده کالاها و خدمات خود هستند. به همین دلیل روش های مدیریت هزینه بازارمحور و مشتری محور محبوبیت فزاینده ای یافته اند. این تحقیق از جمله تحقیقات کاربردی است و هدف مقاله حاضر تشریح روش هزینه یابی بر مبنای فعالیت به عنوان یک فرآیند و ابزار حسابداری مدیریت راهبردی است. بدین منظور مدل جدیدی از هزینه یابی با عنوان هزینه یابی آبشاری معرفی می گردد که از طریق آن مشتری محوری براساس روش هزینه یابی برمبنای فعالیت به فرآیندهای مدیریت هزینه اضافه می کنیم. در تحقیق حاضر مطالعه موردی در بخش فن آوری اطلاعات یکی از بانکهای کشور امارات متحده عربی که از مدل توسعه یافته هزینه یابی بر مبنای فعالیت استفاده می نماید، انجام می پذیرد. نحوه پیشرفت مدل هزینه یابی برمبانی فعالیت به سمت فرآیندی که عملکردهای مشتریان مختلف را با یکدیگر مقایسه میکند، به عبارتی "هزینه یابی بر مبنای فعالیت مبتنی بر مشتری "را تشریح خواهیم کرد. نهایتاً به این نتیجه دست رسیدیم که به منظور محاسبات دقیقتر سود بهتر است از روشهای توسعه یافته هزینه یابی برمبنای فعالیت نسبت به روشهای سنتی استفاده نمود. همچنین برای سهولت انجام کار میتوان استفاده از روش هزینه یابی آبشاری را مدنظر قرار داد.

زمینه و هدف: بنگاه های اقتصادی همواره به دنبال روشی هستند تا با استفاده از آن، میزان سودآوری محصولات و یا خدمات را افزایش دهند. از این رو تعیین بهای تمام شده خدمات جهت دستیابی به این هدف، امری ضروری به نظر می رسد. این مطالعه با هدف شفاف نمودن هزینه ها برای واحدهای دولتی با تبیین تخصیص هزینه بر حسب فعالیت هر واحد طراحی گردید.روش بررسی: مطالعه از نوع توصیفی بوده و اطلاعات آن بر اساس روش میدانی از فعالیتهای صورت گرفته در مرکز تصویربرداری مجتمع بیمارستانی امام خمینی (ره) در سال 1389 بدست آمد. به منظور احصاء هزینه های هر کانون هزینه های مستقیم و غیرمستقیم مربوط به آن کانون هزینه محاسبه گردید. با استفاده از روش هزینه یابی برمبنای فعالیت اطلاعات تحلیل گردید و نهایتا از تفاضل میزان درآمد و هزینه هر فعالیت، هزینه – فایده خدمات هر واحد محاسبه شد.یافته ها: مشخص گردید که مرکز با در اختیار داشتن میانگین 573,486 ریال درآمد و 527,962 ریال هزینه به ازای هر خدمت، 45,524 ریال، سود به ازای هر خدمت کسب می نماید.نتیجه گیری: در صورت اجرای کامل سیستم حسابداری تعهدی، هزینه تمام شده کلیه خدمات بدست خواهد آمد و خدمات در واحدها به صورت بهینه قیمت گذاری خواهند شد. با مدیریت هزینه ها و حذف هزینه های غیر ضروری بهای تمام شده خدمات با حفظ بهره وری لازم کاهش می یابد و سازمان را قادر به ادامه حیات و توسعه بر پایه فعالیت های استراتژیک خود می کند.

زمینه و هدف: تجزیه و تحلیل هزینه های بیمارستانی یکی از مهمترین معیارهای تخصیص منابع بیمارستانی است و هزینه یابی بر مبنای فعالیت، به عنوان ابزاری برای سنجش هزینه به منظور محاسبه دقیق و صحیح هزینه ها می باشد .هدف پژوهش حاضر برآورد هزینه تمام شده خدمات بخش دیالیز مرکز پزشکی آموزشی درمانی شهید رجائی کرج با استفاده از روش هزینه یابی بر مبنای فعالیت در سال 1394 می باشد.مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و مطالعه توصیفی – تحلیلی بود که اطلاعات آن از بخش دیالیز، واحد حسابداری، انفورماتیک، درآمد و تجهیزات پزشکی ،مرکز پزشکی آموزشی و درمانی شهید رجائی کرج در شش ماهه اول سال 1394 جمع آوری شد و هزینه تمام شده با استفاده از نرم افزار excel محاسبه گردید.یافته ها: ماهیانه به طور متوسط 1238 بیمار به بخش دیالیز مرکز پزشکی آموزشی و درمانی شهید رجائی کرج مراجعه کرده بودند. هزینه مواد و لوازم مصرفی با 47.6 درصد بیشترین قسمت از هزینه را به خود اختصاص داده بود. کمترین هزینه مربوط به کسورات بیمه ای با 2.27 درصد بود. هزینه های پرسنلی بعد از هزینه مواد و لوازم مصرفی 32 درصد از هزینه ها را در برداشته است. هزینه های سربار جاری نیز 11.94 درصد از کل هزینه ها را شامل شده است.لذا با محاسبه میزان هزینه تمام شده هر خدمت دیالیز 2.017.131 ریال و میزان تعرفه انجام هر خدمت دیالیز 1.838.871 ریال می باشد، بنابراین جهت انجام هر نوبت دیالیز، این مرکز به میزان 178260 ریال دچار زیان می گردد.نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان دادکه میزان هزینه تمام شده انجام یک مرحله دیالیز در مرکز پزشکی آموزشی و درمانی شهید رجائی کرج از درآمد حاصل ازآن بیشتر است. به نظر میرسد اصلاح فرآیندهای تامین لوازم مصرفی، اصلاح تعرفه های دیالیز مزمن به خصوص در بخش ست صافی و لوازم مصرفی، کنترل هزینه نیروی انسانی بتواند هزینه های این بخش را کاهش دهد که با توجه به نتایج حاصله استفاده از ظرفیت های بخش خصوصی نیز پیشنهاد می گردد.

برآورد و تحلیل هزینه سرانه دانشجویی از الزامات تحقق اهداف قانون برنامه چهارم توسعه و در عین حال، ارتقای کارایی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی است. پس از تلاش های جمعی خبرگان و سیاست سازان نظام علوم، تحقیقات و فناوری ونهاد مدیریت و برنامه ریزی کشور، عملیاتی شدن مصوبات قانونی مربوط در گرو تهیه الگوی مدرن برای برآورد و تحلیل هزینه ها در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی است. در همین خصوص، طرح تحقیقاتی با همین موضوع در موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی به اجرا درآمد که در این مقاله الگوی مذکور و دستاوردهای آن شرح داده شده است. با به کارگیری این الگو نرم هزینه سرانه دانشجویی در نظام آموزش عالی دولتی به تفکیک رشته ها و مقاطع تحصیلی قابل برآورد است. در این الگو که از چارچوب کلی هزینه یابی مبتنی بر فعالیت بهره گرفته شده است، ضمن ردیابی و کنترل هزینه ها امکان تصمیم گیری مبتنی بر اطلاعات دقیق و به روز و تحلیل عملیات و هزینه ها در جهت بهبود فرایندها و افزایش کارایی برای دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و نهادهای سیاستگذار فراهم می شود.

هدف پژوهش حاضر، استفاده از روش های نوین هزینه یابی در پروژه های ساختمانی جهت کاهش و کنترل میزان انحراف هزینه در پروژه ها و برخی محدودیت های روش های متداول مدیریت هزینه می باشد. در شرایط رقابتی یا در پروژه های با عدم قطعیت های فراوان، امکان کنترل لحظه ای سود و زیان پروژه و شناسایی دقیق فعالیت های ایجاد کننده سود یا زیان و مقدار تاثیر آنها وجود ندارد. پس از مطالعه ادبیات موضوع، روشی جهت کنترل لحظه ای و بهنگام هزینه های مستقیم و بالاسری پروژه در حین پیشرفت آن ارائه شده است. مصاحبه صورت گرفته با 26متخصص مدیرمالی در شرکتهای ساختمانی طی 2 تا 4مرتبه به روش هدفمند و گلوله برفی از خرداد ماه سال 1396 تا اردیبهشت 1397 با هدف اعتبارسنجی و اصلاح روش استفاده شده است. با توجه به تحلیل محتوای مصاحبه نیمه ساختاریافته، روش پیشنهادی سبب افزایش دقت، قطعیت، قابلیت ردیابی هزینه های بالاسری حدود 10 تا 35درصدی شده و یکپارچگی سیستم مالی و فنی و عملیاتی را فراهم ساخته است. این روش با در نظر گرفتن قابلیت های رقابتی و استراتژیک فعالیت محوری، می تواند ریشه یابی انحرافات و کاهش هزینه ها را تسهیل نماید و سبب محدود کردن سقف هزینه ی بسته های کاری شده و با ایجاد زنگ خطری برای اتمام بودجه هر بخش و تحلیل دلایل آن، امکان کنترل عوامل انحراف بودجه را فراهم نماید. بر اساس آزمون فریدمن، در این روش رقابت پذیری معناداری نسبت به روش کنترل هزینه متداول در پروژه ها وجود دارد.

مقدمه: با توجه به اینکه درادوار گذشته بهای تمام شده محصولات سازمانهای دولتی برمبنای سیستم های سنتی اداره میشد لذا از این رو بهای تمام شده خدمات جهت دستیابی به این هدف امری ضروری به نظر میرسد که این پژوهش با هدف اصلی بهای تمام شده خدمات بخش MRI بیمارستان امام علی)ع(بجنورد با استفاده از روش ABC درسال 1394 انجام پذیرفت. روش کار: مطالعه از نوع کاربردی بوده واطلاعات آن براساس روش میدانی از فعالیتهای صورت گرفته جهت تعیین بهای تمام شده ارائه یک واحد خدمت در بخش امآرآی بیمارستان امام علی)ع(بجنورد درسال 1394 به روش هزینه یابی برمبنای فعالیت محاسبه گردید. با استفاده از این روش، اطلاعات تحلیل و نهایتا از تفاضل میزان درآمد وهزینه، سود یا زیان بخش محاسبه شد. یافته ها: مشخص گردید که بهای تمام شده بخش ام آر آی بیمارستان امام علی)ع(در سال 1394 به مبلغ 7344580013 ریال است که از این مبلغ 36/7 درصد معادل 2695505232 ریال مربوط به هزینه های نیروی انسانی 15/5 درصد معادل 113847524 ریال مریوط به هزینه های مواد و ملزومات مصرفی 42/4 درصد معادل 3112823741 ریال مربوط به هزینه های استهلاک و تجهیزات اموالی 5/4 درصد معادل 397772800 ریال مربوط به هزینه های سربار بخش میباشد. نتیجه گیری: بخش عمده هزینه های بخش ام آر آی مربوط به هزینه استهلاک با 42، 4 درصد هزینه های بخش میباشد که با تورمهای اخیر که در کشور ما حکم فرماست واحدهای جدیدی که تاسیس میگردند چون قیمت تمام شده تجهیزات مورد استفاده ازمبالغ بالایی برخوردارندلذاامکان زیان ده بودن بخش دوازانتظار نیست.

مقدمه: به دلیل تعیین درآمد ارائه خدمات براساس تعرفه، عامل هزینه ها و نحوه تخصیص آن تنها متغیر در اختیار مدیران بیمارستان ها است. در این پژوهش با در نظر گرفتن محدودیت های نظام هزینه یابی بر مبنای فعالیت، از الگوی هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا در بیمارستان استفاده شد.روش پژوهش: روش هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا برای محاسبه بهای تمام شده شب تخت، به طریق موردکاوی و برای بخش آی سی یو بیمارستان شریعتی اصفهان در سال 1391 انجام شد. به منظور گردآوری داده ها به بررسی اسناد و مدارک حسابداری پرداخته شد و برای تعیین مبنای منطقی تسهیم هزینه ها از مصاحبه و مشاهده مستقیم استفاده شد.یافته ها: یافته های پژوهش بیانگر تفاوت بین بهای تمام شده شب تخت بر اساس نرخ تعرفه دولتی و بهای تمام شده آن برمبنای روش هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا بود و استفاده از نرخ تعرفه دولتی منجر به کم تر از واقع نشان دادن بهای تمام شده شب تخت شده است. هم چنین، نشان دهنده وجود ظرفیت بلااستفاده در این بخش است.نتیجه گیری: براساس یافته های پژوهش حاضر، بیمارستان ها و مراکز درمانی سراسر کشور می توانند با استفاده از روش هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا به هزینه های واقعی و صحیح دست یابند تا افزون بر جلوگیری از زیان های حاصل از هزینه یابی اشتباه با دست یافتن به ظرفیت بلااستفاده و استفاده از آن به کاهش هزینه ها و کارایی بیشتری دست یابند.